قارچ خوراکی تکمه ای یا دکمه ای ( شامپینیون )
نام علمی: Agaricusbisporus
تیره:Agaricus
مجموعه میسلیوم های قارچ در تولید قارچ مایه قارچ ( به مثابه بذر ) نام دارد.
ارزش غذایی: نکته قابل این است که تعدادی از ویتامین های این گیاه مانند تیامین ( B1 )و بیوتین به هنگام پختن، خشک شدن و یا در حالت یخ زده به صورت کامل باقی می مانند.
در 100gr قارچ خوراکی:
- 7 gr← نشاسته
- 5 gr← پروتئین
- 3/0 gr← چربی
بطور خلاصه تهیه بستر قارچ طی دو مرحله انجام می گیرد:
- مرحله اول: معمولا در فضای آزاد صورت می گیرد.
- مرحله دوم: عمل تهویه و میزان رطوبت در کمپوست کنترل می شود و نیز عملی دیگری که به پاستوریزاسیون معروف است برای از بین بردن حشرات و سایر عوامل بیماریزای موجود در کمپوست انجام می گیرد.
از مشخصات هر دو مرحله بوجود آمدن گاز آمونیاک است که می توان با بو کردن آن را تشخیص داد و پی به پیشرفت عمل تخمیر برد.
مراقبت های لازم به ویژه آبیاری در مواقعی که کمپوست خشک باشد باید با پاشیدن مقدار کمی آب روی توده کمپوست صورت گیرد.
( فاز اول : تهیه کمپوست خام)
مهمترین اقدام در تهیه قارچ خوراکی تکمه ای ابتدا تهیه بستر کاشت ( کمپوست ) است.
کود دامی ( کود اسبی ) پس از انجام یک پروسه تخمیر ، تبدیل به کمپوست ( بستر کاشت ) می شود.
برای انجام این عمل نیاز به آب زیادی است و این اضافه کردن آن به کود دامی تا 3 روز ادامه می یابد و در روز سوم مواد افزودنی مثل کود مرغی و سنگ گچ اضافه می شود.
( فاز دوم : پاستوریزاسیون )
کمپوست های خام را در تونل های مسدود وارد کرده به مدت یک هفته و با تهویه و بخارآب در دمای
°C 58 عمل پاستوریزاسیون را انجام می دهیم.
جعبه ها را با خاک پوششی که مواد تشکیل دهنده آن تورب، پودر سنگ و پرلیت ( برخی منابع بهترین نوع خاکپوش، خاک زراعی ضدعفونی شده ) به ارتفاع 5 سانتیمتر می پوشانند (بعضی منابع 2 – 3 cm ) تا از تبخیر آب کمپوست ها جلوگیری کند و CO2 میسلیوم ها را تأمین کند.
در سالن های پرورش پس از گذشت 20 روز اولین قارچ خوراکی ظاهر می شود.
قیمت قارچ خوراکی در اروپا در زمستان بالاترین رقم ولی در تابستان به علت عرضه قارچ های جنگلی پائین ترین سطح را دارا می باشد.
با توجه به اینکه قارچ برای رشد و نمو نیازی به نور ندارد بنابراین سالن های پرورش بدون پنجره بوده و با هزینه کمتری ساخته می شوند.
-
در سیستم جعبه ای از سه سالن استفاده می شود:
سالن پاستوریزه کردن
سالن مایه کوبی
سالن پرورش قارچ
در اروپا از میسلیومی بنام میسلیوم فعال استفاده می شود که عبارت است از:
- کمپوست پاستوریزه شده که Spawn تازه مایه کوبی شده و در درجه حرارت °C24 و رطوبت 90% نگه داری می کنند و بعد از 14 روز میسلیوم فعال آماده است.
آن را ریز کرده و با کمپوست بسترهای پرورش قارچ مخلوط نموده و بلافاصله با خاک پوششی آنرا می پوشانند. بعد از 16 روز می توان آنرا برداشت که بعد از 14 الی 18 روز که محیط کشت از میسلیوم پوشیده شد، روی جعبه ها و استیلاژها را به ارتفاع 2 – 3 cm خاکپوش قرار می دهند.
کاشت
برای ازدیاد از مایه قارچ ( اسپان – Spawn ) یا همان میسلیوم قارچ استفاده می شود
مایه قارچ را معمولا روی دانه های غلات ( دانه های گندم ) و یا روی کود و یا ساقه های تنباکو تهیه می کنند.
قبل از قرار دادن مایه قارچ در پشته ها باید میسلیوم های آن را تحریک کرد. به همین منظور مایه قارچ را به مدت 10 الی 12 روز در محل نسبتا گرم قرار می دهند.
محل پرورش قارچ:
- سیستم استیلاژ یا قفسه ای
- سیستم جعبه ای ( متحرک )
در هر دو میزان رطوبت هوا باید به حد اشباع برسد.
- قبلی
- بعدی >>