نیاز سرمایی گیاه برای رشد و نمو مناسب تر، 600 و 700 ساعت بر آورد شده است.
جینکو توانایی بسیار مناسبی در سازگاری خود با شرایط آب و هوایی مختلف دارد. ولی در مناطق معتدل با بارندگی سالانه 600 تا 1000 میلی متر و ارتفاع بیش از 1000 متر از سطح دریا سازگاری مناسب تری نشان می دهد. جینکو زمستان های سرد تا 25 – درجه سانتیگراد را به خوبی تمل می کند.
بعضی از محقیقین معتقدند که اگر چه جینکو به خشکی، گرما و آفتاب شدید، کم و بیش مقاوم است ولی در این مناطق از رشد و نمو مناسبی برخوردار نخواهد بود. نور و دمای مناسب در طول دوره گیاه سبب تولید سریع شاخساره ها و باز شدن جوانه های جانبی آنها و در نتیجه تسریع رویش گیاه می شود.
تکثیر گیاه
تکثیر گیاه به دو روش جنسی و رویشی (غیرجنسی) امکان پذیر است.
تکثیر جنسی: تکثیر جنسی درخت جینکو توسط بذر صورت می گیرد. بذرهای جینکو در فصل پاییز برداشت شده و با گذشت زمان از قوه نامیه آنها به شدت کاسته می شود. به طوری که، یک سال پس از برداشت، قوه نامیه آنها به شدت کاهش یافته و حتی به صفر نیز می رسد.
پوشش سخت بذر یکی از عوامل کاهش شدید قوه نامیه آن است. لذا قبل از کاشت بذر، باید با انجام تیمارهای مناسب قوه نامیه آنها را افزایش داد. این عمل در طبیعت که پراکنش بذر توسط حیوانات و پرندگان انجام می شود به صورت طبیعی انجام می گیرد.
در این صورت پوشش بذر پس از عبور سیستم گوارشی این موجودات نرم شده و بلافاصله پس از دفع آماده سبز شدن می گردد.
تیمارهای بذر عمدتا شامل سرمادهی (چینه سرمایی) و خراش دهی می باشند.
تیمار سرمادهی: پوشش گوشتی بذور جمع آوری شده را با غوطه ور سازی در آب گرم، له کرده و پس از چند بار شستن و آبکشی، آنها را از میوه جدا می نمایند. سپس، آنها را به همراه خاکی مخلوط از پیت ماس (به مقدار 80 درصد) و ماسه (به مقدار 20 درصد) در درون کیسه های پلی اتیلنی ریخته و پس از مرطوب کردن آنها در کیسه را بسته و به مدت دو ماه در دمای 3 تا 5 درجه سانتی گراد قرار می دهند. به جای پیت ماس و ماسه می توان از مخلوط پرلیت، ورمی کولیت، حوله مرطوب و یا از خزه اسفاگنوم استفاده کرد.پس از تیمار سرمادهی، بذرها را باید در عمق 5/2 سانتی متری خاک گلدان کشت کرد. چنانچه بذرها در زمین خزانه کشت شوند عمق 5 تا 8 سانتی متری برای کشت آنها مناسب تر است.
تیمار خراش دهی: پس از خیساندن بذرها درون آب به مدت 24 ساعت، با استفاده از کاغذ سمباده یا با ایجاد شکاف روی پوسته بذر، آنها را برای کشت باید آماده کرد. اگر خراش دهی پس از تیمار پینه سرمایی مرطوب صورت گیرد قوه نامیه بذرها تا 90 درصد افزایش می یابد.
اواخر زمستان تا اوایل بهار زمان مناسبی برای کشت بذور تیمار شده جینکو است. در این روش سه تا پنج بذر تیمار شده را باید داخل گلدان های مناسب به عمق 5/1 تا 25 سانتی متر قرار داده و روی آنها را با ماسه نرم پوشاند. سپس آنها را درون شاسی سرد و در معرض نور غیر مستقیم خورشید قرار داد. با آبیاری منظم گلدان ها با روش مه پاش بذرهای تیمار شده پس از 10 تا 12روز سبز می شوند.
دانهال ها را باید به زمین اصلی منتقل کرد. برای تولید انبوه برگ به منظور مصرف در صنایع دارویی اقدام به کشت متراکم دانهال ها در زمین اصلی می شود. در این صورت توصیه می شود 25000 دانهال در هر هکتار زمین کشت شود.
تکثیر رویشی: تکثیر رویشی (غیر جنسی) جینکو را با ریشه دار کردن قلوه های سبز نیمه خشبی صورت می گیرد. تکثیر رویشی جینکو در مقایسه با تکثیر جنسی ساده تر و اقتصادی تر است. با استفاده از این روش می توان از جنسیت گیاه تکثیر شده نیز مطمئن شد. اواخر – اوایل تیرماه زمان مناسبی برای تهیه قلمه های سبز نیمه خشبی به طول 15 تا 20 سانتی متر از پایه مادری است. اگر قلمه ها از ساقه های یک ساله تهیه شوند، توصیه می شود طول قلمه ها 15 تا 30 سانتی متر باشد. به منظور تسریع در عمل ریشه زایی قلمه ها، باید آنها را با هورمون ایندول بوتیریک اسید (به میزان 50 پی پی ام) تیمار و سپس در بسترهای مخصوصی که برای این منظور تهیه شده و امکان آبیاری به صورت مه پاش را دارد کشت کرد. قلمه ها در شرایط مناسب پس از 30 روز ریشه دار می شوند.
پیوند زدن و خوابانیدن از روش های دیگر تکثیر رویشی درخت جینکو است. همچنین در بسیاری از کشورها این گیاه را از طریق کشت بافت و سلول در آزمایشگاه تکثیر و سپس به زمین اصلی منتقل می کنند.
رشد جینکو در 5 الی 6 سال، پس از سبز شدن بذر یا انتقال قلمه به زمین اصلی کم و بیش سریع است لیکن چندین دهه زمان نیاز است تا ارتفاع درخت به 30 متر برسد.
مراقبت و نگهداری
هنگام رویش نهال هادر خزانه، آبیاری منظم آنها و همچنین افزودن مواد و عناصر غذایی مورد نیاز به خاک ضرورت دارد. در این صورت نهال هایی سالم و قوی حاصل می شود.
پس از انتقال نهال ها به زمین اصلی با تعبیه قیم های مناسبی پای هر گیاه از رشد مستقیم آنها باید مطمئن شد. درختان جوان باید چند بار هرس شوند تا تاج درخت شکل مناسب را به خود بگیرد. درختان بالغ نیازی به هرس ندارند. ابیاری منظم و به موقع نهال ها نیز پس از انتقال به زمین اصلی ضرورت دارد. هنگامی که ارتفاع گیاهان به شش متر رسید با انجام آبیاری معمولی ( با توجه به شرایط اقلیمی محل) می توان نیاز ابی درختان را تامین کرد.
ریشه های اکثر درختان جینکو با یک نوع قارچ زندگی همزیستی دارد. قارپ مذکور نقش مهمی در جذب فسفر و سایر مواد و عناصر خاک دارد. جینکو یکی از درختانی است که بیشترین مقاومت را در مقابل آفات و بیماری ها از خود نشان می دهد. به طوری که، تاکنون آفت یا بیماری خاصی روی این گیاه گزارش نشده است. نتایج یک بررسی در ژاپن نشان می دهد که از مجموع 344 گونه آت مشاهده شده روی درختان و گیاهان زینتی مناطق مورد مطالعه فقط 6 گونه از آنها روی جینکو مشاهده شده اند.
آفت های عمده جینکو متعلق به گروه پولکداران است. از مشخصات این دسته از حشات، وجود پولک هایی روی بال های آنهاست که با دست بر طرف می شوند. مهمترین آنها را فاسوس اسکرسنز، هولکوسروس ویکاریوس و ستورا پوستورناتا می باشد. اگر چه محققین معتقدند برگ های این درخت به علت دارا بودن برخی ترکیب های شیمیایی نه تنها جذابیتی برای بسیاری از آفات ندارند بلکه برای آنها می تواند سمی و مرگ آور باشندو
بعضی از محققین معتقدند وجود ماده جینکولیدآ در برگ ها عامل بازدارنده تغذیه برگ ها توسط لارو پروانه کلم است.
تحقیقات نشان می دهد عصاره های الکلی تهیه شده از ریشه درخت جینکو به خاطر وجود مادی نطیر اسید اگزالیک و اسید مالیک به شکل بارزی کرم ساقه خوار ذرت را کنترل می کند.
بیماری لکه برگی که عامل آن قارچ فیلوستیکاتا جینکو می باشد می تواند درختان را آلوده کند. گونه های پلی پوروس می تواند سبب پوسیدگی تنه، پوسیدگی ریشه و پوسیدگی قلب شوند.
برخی از نماتد ها می تواند سبب پوسیدگی ریشه شوند.
برداشت محصول
همان طور که گفته شد زمان برداشت برگ های جینکو نقش بسیار مهمی در کمیت و کیفیت مواد موثره آنها دارد. برگ ها در اواخر تابستان بیشترین مقدار ترپن ها را دارا هستند.
در حالی که در فصل پاییز (هنگامی که زرد رنگ می شوند) از بیشترین مقدار ترکیب های فلاونوئیدی برخوردارند.
برگ ها معمولا توسط کارگران و با دست چیده می شوند. در برخی از کشورها شاخه های درخت را با قیچی های بزرگی بریده سپس برگ ها را از آنها جدا می کنند. این روش برای برداشت برگ مناسب نیست زیرا سبب کاهش شدید عملکرد برگ در سال های بعد می شود.
برگ ها را پس از برداشت باید خشک کرد. چنانچه برای خشک کردن برگ ها از هوای ازاد استفاده شود با زیر و رو کردن برگ ها باید امکان خشک شدن مناسب آنها را فراهم کرد. چنانچه از خشک کن های الکتریکی استفاده شود دمای 50 تا 60 درجه سانتی گراد مناسب یوده و سبب یکسانی در خشک شده برگ ها می شود.
برگ های خشک شده جینکو جاذب الرطوبه هستند لذا باید در جای خشک، خنک و تاریک نگهداری شوند.
- << قبلی
- بعدی